Üreme çağında en sık görülen endokrinopatidir. % 6-20 civarında görülür. Vakalar tipik olarak adet düzensizliğinden yakınırlar. Ya adet araları çok uzundur ya da uzun periodlar halinde adet görememe söz konusudur.
Vakaların büyük bölümünde yumurtlayamama problemi mevcuttur. Bilindiği üzere progesteron sadece yumurtlama sonrası ve gebelikte var olduğundan PCO lu olgularda progesteron salınamaz ve bu da karşılanmamış östrojen etkisi yaratır. Bu ilerki yıllarda rahim kanseri riskini arttırabilen bir durumdur. Bunun yanısıra yumurtalıklarda normalde daha düşük seviyede olması beklenen luteinizan hormon etkisi normale göre çok daha baskındır. Bu etkiyle androjenik hormonlarda artış saptanır. Vakalarda kıllanma , aknelerde artış , saç dökülmesi saptanabilir ama koşul değildir.
Bu vakalarda vajinal ultrason ile yumurtlama takibi yaptığımızda yumurtalığın total hacminin büyüdüğünü görürüz. Normalde her kadında ayda bir gerçekleşen yumurtlamayı göremeyiz. Yumurtalıkta pekçok küçük küçük yumurta barındıran folikül vardır ama bunlardan hiçbiri yumurtlama aşamasına kadar büyüyemez. Bunun nedeni hormonların dengesinin bozulmasıdır.
Vakalar çocuk istediklerinde yumurtlamayı sağlamak için ilk tercih olarak klomen isimli ilacı 5 gün süre ile kullanırız. Bu ilaç büyüyemeyen folikülü harekete geçirecektir. Başarısız olunursa doz değiştirilir, yine de sonuç alınmazsa başka ilaçlar denenir.Tüp bebeğe başvuran vakaların büyük çoğunluğunda polikistik over sendromu mevcuttur.
Ovarian drilling polikistik overde uygulanan cerrahi bir işlemdir. Laparoskopik olarak her bir yumurtalığa 8-9 adet delik açılır , bu delikler koterize edilir. Amaç hormon dengesini bozan alanın küçültülmesidir. Sıklıkla işe yarar.
Polikistik overli vakalarda insülin direnci mevcuttur. Bunu yenmek için metformin kullanılır.
Yine bu olgularda tiroid fonksiyonlarında bozulma sıklıkla gözlemlenir. Prolaktin seviyelerinde de anormallikler saptanabilir.
Polikistik over sendromlu vakalar artmış tip 2 diabet, hiperlipidemi ( kan yağlarının artması ) ,yüksek tansiyon, aterosklerotik kalp hastalığı , artmış endometrial ( rahim ) kanseri risklerine sahiptirler.
Vakalarda karşılanmamış östrojen etkisini nötralize etmek için siklik doğal progesteron kullanılmalıdır.
